Antoloxía de muyeres poetes asturianes S.XX

El 31 de outubro fun coa familia al Corte Inglés de Avilés. Comprei úa pequena obra de arte que ten un valor especial. El asunto foi que me deu por dar úa volta pola librería. Preguntei por poesía en asturiano. Eu quería esqueirar a ver si atopaba algo en gallego-asturiano, que como sabedes, é el idioma propio da zona Navia-Eo, pero xa sei, doutras ocasiois, que condo hai algo na nosa fala eonaviega sole tar albeirado xunto aos llibros en asturiano.  Pregunteille a dependenta. A rapacía díxome que algo había, pero empezou a argallar dúa estantería a outra i sacoume un par de cómics en Asturiano i un llibrín de poesía: “Antoloxía de Muyeres Poetes Asturianes S. XX” da colección L’Arcu la Vieya, editado por Grupo Epona I.S.B.N. 84 607 9280 3. El llibro saliu da Imprenta nel 2003.

– Solo nos queda este– afirmou a dependenta.

-¿Este é el único llibro que tenéis en Asturiano? -Contestei sin acabar de crello.

-No… tiene que haber más-Díxome.

Volveu a esqueirar i revolver nos estantes, angueirando toda esmolida dun llado pra outro mentras eu esperaba aposentado, decidido a que gastase el tempo que lle fixese falta.

-Pues no hay más-Informoume.

-¿Es el último libro en asturiano de este Corte Inglés? 

-Pues si….-Contestou puendo cara de disgusto.

-Pos vou llevallo– dixen- pra que nun vos quede ningún.

Fun a caxa rexistradora unde me atendeu un señor.

-Llevo el último llibro que tedes en asturiano-dixenlle medio en bromas.

-Seguro que hay más ¿Cómo no va a haber?

-No hay. Ya miró bien tu compañera. ¡Y es del 2003! Bueno es un éxito de ventas, podéis decir que habéis vendido el 100% de los libros de literatura en asturiano. Este tendría que tener un descuento. Ya tiene 13 años.

-Descuento no. Je je…Es que los libros con el paso de los años adquieren más valor.

El encargado tía algo de razón. Sí, ser el último llibro en asturiano que existe nel Corte Inglés da terceira ciudá máis poblada de Asturias dalle un valor especial.

El 31 de outubro fun coa familia al Corte Inglés de Avilés. Comprei úa pequena obra de arte que ten un valor especial. Ten el valor amecido de ser úa denuncia, el mérito de ser un berro de auxilio desesperado. Úa obra de arte que lle reclama al Corte Inglés un respeto pra cos consumidores i por a medría económica i cultural dos territorios nos que se asenta. Que nel corte inglés de Avilés nun se podesen comprar queixos asturianos, sidra, productos da “tierrina” sería úa vergonza, como lo é que nel Eroski de Navia nun atopes mel de Boal ou veneras. (¿Os consumidores deberíamos protestar ou será millor q seña deste xeito?) Que nel Corte Inglés nun atopes lliteratura en asturiano i en gallego de Asturias é un atentado cultural, un glotocidio… por lo menos axuda nese camín da minorización dos idiomas propios.

A obra de arte que comprei tamén é úa denuncia dos nosos gobernantes asturianos Qué tan fendo? A qué se dedican? Casi cuarenta anos de autonomía i pasan estas cousas. A política cultural de outras Comunidades Autónomas con relación aos idiomas propios é ben diferentes. Nalgún caso un éxito. ¿Cuál é el resultado en Asturias na defensa dos idiomas propios, el asturiano i el gallego de Asturias ou gallego-asturiano? Pra qué vale el artículo dúa lei del Principado que fala de “Amparar el dereito dos ciudadanos a conocer i usar el bable/asturiano i el gallego-asturiano i amañar os medios que lo fagan efectivo.” Este suceso é un síntoma dúa enfermedá grave: Asturias nun atende lo sou.

Remato coel poema (que aparece neste llibrín) titulado “La nuesa llingua “ (en asturiano occidental), un poema de Nené Losada Rico (Txuarca, 1921) que dice lo que eu digo dun xeito que chega al alma.

¿Cómo pudiste esqueicer

Valdés, conceyo del alma,

lo que un día foi el granu

que se recueye ya guarda

como se guarda un tesoru?


Ya tú deixaste na paya 

lo que, ha tiempu, foi semandu 

la gran Hestoria asturiana.


¡Buscái nos llibrus agora,

pueblus, aldeas ya brañas 

del conceyu de Valdés,

el granu guardáu nel arca,

ya semáilu p’al futuru,

que’l falar nuesu tien alma.


¡Non deixéis que na cultura

dormezca la nuesa fala.


Nené Losada Rico



Deixe um comentário